Búseta í Finnlandi

Asuminen Suomessa
Hér er greint frá mismunandi búsetuformum í Finnlandi. Einnig er sagt frá því hvernig hægt er að kaupa eða leigja lóð eða sumarbústað.

Algengustu búsetuform í Finnlandi eru að búa í eigin húsnæði, að búa í húsnæði með búseturétti og að búa í leiguhúsnæði sem ýmist er leigt út af einkaaðilum eða á vegum ríkisins. Upplýsingar um algengustu búsetuform á Álandseyjum eru í greininni Búseta á Álandseyjum. Námsfólki standa til boða sérstakar stúdentaíbúðir sem lesa má nánar um á síðunni Stúdentaíbúðir í Finnlandi

Ýmiss konar húsnæðisstyrkir og -bætur eru í boði í Finnlandi. Þau sem heyra undir finnska almannatryggingakerfið geta til dæmis fengið mánaðarlegan húsnæðisstyrk eða styrk á formi skattaniðurfellingar. Vert er að kynna sér styrki, bætur og skilyrði fyrir þeim vel og vandlega áður en tekin er ákvörðun um búsetu. Nánari upplýsingar eru á síðunni Húsnæðisstyrkir í Finnlandi. Upplýsingar um skattlagningu húsnæðis eru á síðu finnskra skattyfirvalda (Verohallinto).

Sérstakar íbúðir eru í boði fyrir stúdenta á vegum ýmissa stofnana og samtaka. Sagt er frá þeim í greininni Stúdentaíbúðir í Finnlandi.

Ýmiss konar húsnæðisstyrkir og -bætur eru í boði í Finnlandi. Þeir sem heyra undir finnska almannatryggingakerfið geta til dæmis fengið mánaðarlegan húsnæðisstyrk eða styrk á formi skattaniðurfellingar. Vert er að kynna sér styrki, bætur og skilyrði fyrir þeim vel og vandlega áður en tekin er ákvörðun um búsetu. Nánari upplýsingar eru á síðunni Húsnæðisstyrkir í Finnlandi.

Húsnæðisleit

Í dag má finna flestar húsnæðisauglýsingar á netinu. Einnig er hægt að finna slíkar auglýsingar á síðum dagblaða, á samfélagsmiðlum og tilkynningatöflum. Jafnframt má leita til húsnæðismiðlunarskrifstofu eða óska eftir íbúð með eigin húsnæðisauglýsingu.

Búsetuform

Algengustu búsetuformin í Finnlandi eru annars vegar að búa í leiguhúsnæði og hins vegar í eigin húsnæði. Hér er einnig sagt frá búseturétti, sumarbústöðum og öðrum búsetuformum.

Leiguhúsnæði

Í Finnlandi er hægt að leigja húsnæði á almennum markaði eða sækja um leiguhúsnæði á vegum ríkisins, þar sem leiga er niðurgreidd og íbúðum er úthlutað á grundvelli þarfar.

Framboð á leiguhúsnæði og upphæð leigu er afar mismunandi eftir landshlutum. Einstaklingar sem flytja til Finnlands starfs síns vegna ættu að athuga möguleika á að vinnuveitandinn útvegi þeim leiguíbúð.

Leiga í húsnæði á vegum ríkisins er yfirleitt lægri en á almennum markaði. Íbúðir sem leigðar eru út á vegum ríkisins eru ýmist í eigu sveitarfélaga eða íbúðafélaga sem ekki eru rekin í hagnaðarskyni. Sótt er um slíkar íbúðir hjá viðkomandi sveitarfélagi eða íbúðafélagi og þær eru leigðar út á grundvelli húsnæðisþarfar umsækjenda, tekna þeirra og eigna.

Bæði námsfólki og ungu fólki á vinnumarkaði bjóðast leiguíbúðir á verði sem reynt er að stilla í hóf. 

Það borgar sig að kynna sér húsnæðisframboð og mismunandi búsetuform vel áður en flutt er til Finnlands. Einkum á höfuðborgarsvæðinu er viðvarandi skortur á leiguhúsnæði.

Réttinda leigutaka gæta leigjendasamtökin Vuokralaisten keskusliitto, sem hægt er að leita aðstoðar hjá ef vandamál koma upp.

Eigið húsnæði

Í Finnlandi búa flestir í eigin húsnæði. Þar eru meðal annars sérstök samvinnufélög um húsnæði, sem hægt er að kaupa hlut í og greiða mánaðarlegt gjald í viðhaldssjóð. Nánari upplýsingar eru á síðunni Environment.fi.

Í Finnlandi eru húsnæðiskaup yfirleitt fjármögnuð með sparifé og bankaláni. Algengasta fjármögnunaraðferðin er að taka húsnæðislán. Lánakjör ráðast af almennu vaxtastigi, fyrirkomulagi afborgana, lánstíma, eigin fjármagni sem lagt er til kaupanna, fyrirkomulagi veða og sambandi lántaka við sinn viðskiptabanka. Athugið að ef ætlunin er að kaupa húsnæði í Finnlandi og taka lán í öðru norrænu landi er alla jafna ekki hægt að nota lánið sem veð í húsnæði í Finnlandi. Nánari upplýsingar eru á síðunni Bankareikningur í Finnlandi.

Húsnæði með búseturétti

Auk þess að kaupa eða leigja húsnæði er hægt að búa í húsnæði með búseturétti. Til þess að fá búseturéttarhúsnæði með láni eða vaxtabótum frá ríkinu þarf að uppfylla tiltekin skilyrði. Sé húsnæðið fjármagnað með öðrum hætti en aðkomu ríkisins tekur húseigandi ákvörðun um hverjir fá þar inni.

Fyrir húsnæðið er greitt búseturéttargjald í eingreiðslu og mánaðarlegt gjald í viðhaldssjóð. Íbúi í búseturéttaríbúð má ganga um hana á sama hátt og eignaríbúð, en eignast hana þó aldrei að fullu leyti. Þegar flutt er úr búseturéttarhúsnæði er búseturéttargjaldið endurgreitt að teknu tilliti til gengisbreytinga.

Búseturéttaríbúðir sem byggðar eru með styrk frá ríkinu eru í eigu sveitarfélaga, samtaka sem ekki eru rekin í hagnaðarskyni og búseturéttarsamtaka. Húsnæði sem byggt er með fjármagni annars staðar frá getur auk þess verið í eigu annarra félaga eða sjóða. Til að sækja um búseturéttarbúð á vegum ríkisins þarf að hafa samband við húsnæðisskrifstofu sveitarfélagsins og eiganda byggingarinnar sem sækja á um húsnæði í.

Sumarbústaðir

Auk heilsárshúsnæðis í Finnlandi er hægt að festa kaup á sumarbústað í dreifbýli. Flestir slíkir bústaðir eru í Suðvestur-Finnlandi, Pirkanmaa og Suður-Savo. Í flestum sveitarfélögum er fasteignaskattur af sumarbústöðum hærri en af heilsárshúsnæði.

Það að byggja nýjan bústað er ekki endilega besta eða eina leiðin . Einnig er hægt að gera upp gamlan bústað eða taka góðan bústað á leigu.

Sé ætlunin að búa í sumarbústað árið um kring getur þurft að fá sérstakt leyfi, sé svæðisskipulag ekki fyrir hendi eða lóðin ekki merkt til langtímabúsetu samkvæmt skipulagi. Einstaklingar sem ráðgera að flytja inn í sumarbústað til lengri tíma ættu fyrst að hafa samband við byggingareftirlit sveitarfélagsins, sem ráðleggur varðandi leyfisferli og veitir upplýsingar um breytingar sem hugsanlega þarf að gera á húsnæðinu.

Önnur búsetuform

Upplýsingar um önnur búsetuform, svo sem eignarhúsnæði að hluta, húsnæði fyrir sérstaka hópa og fyrir eldra fólk, eru á síðunni Environment.fi.

Kaup og leiga á lóðum

Þegar lóð er keypt þarf að huga að svæðisskipulagi og einnig því hvað leyfilegt er að byggja á lóðinni og í hvaða tilgangi. Skoða þarf kort og kynna sér fasteignaskráningu lóðarinnar og kvaðir sem fylgja henni til að komast að því hvort veð hvíla á lóðinni, hvort henni fylgja réttindi til sameiginlegra land- og vatnasvæða, hvert yfirborðsflatarmál hennar er og hvar landamörkin liggja. Einnig borgar sig að spyrjast fyrir um það hjá skrifstofu landmælinga hvort vegurinn sem liggur að lóðinni er í einkaeigu. Vegi í einkaeigu má ekki fara um án sérstaks leyfis.

Af framsali lóðar er greiddur sérstakur framsalsskattur sem nemur 4% af kaupverði í fasteignaviðskiptum. Þegar kaupin fara fram fær kaupandi einnig leiðbeiningar um lagalega staðfestingu á eignarrétti og eyðublöð vegna umsóknar um byggingarleyfi.

Ákvörðun um byggingarleyfi tekur sveitarfélagið, meðal annars út frá því hvort svæðið er ætlað til langtímabúsetu eða skemmri dvalar samkvæmt almennu skipulagi.

Einnig er hægt að fá lóðir á leigu. Ýmsir aðilar sjá um leigusamninga vegna lóða, svo sem sveitarfélögin og skógarmálayfirvöld (Metsähallitus).

    Nánari upplýsingar

    Nánari upplýsingar

    Hafið samband við yfirvöld
    Spurning til Info Norden

    Ef þú ert með spurningu skaltu fylla út eyðublaðið hérna:

    ATH: Ef spurningin þín varðar afgreiðslu tiltekins máls eða umsóknar eða annarra persónulegra mála skaltu hafa samband við viðkomandi yfirvald.

    Info Norden er upplýsingaþjónusta Norrænu ráðherranefndarinnar. Við gefum upplýsingar til fólks sem vill flytja, vinna, stunda nám, leita styrkjum eða hefja rekstur í öðru norrænu landi.
    Leitaðu að skrifstofu Info Norden hérna