Leiðbeiningar: Flutt frá Íslandi

Lögheimilisskráning fer eftir norrænum samningi um skráningu í þjóðskrá. Til að flytja lögheimili sitt þarf að snúa sér til þess aðila sem sinnir manntalsskráningu í því landi sem flutt er til. Í Danmörku eru það sveitarfélögin, í Svíþjóð og Noregi eru það skattayfirvöld og í Finnlandi eru það Magistraterna. Við skráningu er úthlutað kennitölu. Ekki þarf að tilkynna Þjóðskrá Íslands formlega um flutning frá Íslandi til annarra Norðurlandanna.

Það er mismunandi milli landa hversu lengi má dvelja þar án þess að skrá sig í þjóðskrá landsins, allt frá 6 mánuðum til 12 mánaða. 

Þeir sem fara í nám til Norðurlandanna flytja lögheimili sitt til þess lands sem farið er til. Þeir falla undir almannatryggingareglur viðkomandi lands. Aðstoð er veitt samkvæmt reglum í viðkomandi landi og getur verið breytileg milli landa.

Þegar einstaklingur flytur til útlanda í atvinnuskyni er meginreglan sú að hann falli undir almannatryggingar þess lands sem flutt er til.

Ef flutt er tímabundið úr landi til þess að vinna þá er hægt að sækja um A1 vottorð. Með því heldur einstaklingurinn áfram að vinna sér inn réttindi á Íslandi og er áfram innan íslenska tryggingakerfisins. Það getur skipt máli að hafa A1 vottorðið meðferðis þar sem það kemur í veg fyrir að tryggingagjald verði rukkað bæði hér á landi og erlendis. 

Þeir sem eiga von á greiðslum úr almannatryggingum þurfa að hafa samband við Tryggingastofnun fyrir flutning. Þetta er sérstaklega mikilvægt fyrir þá sem fá örorku- eða ellilífeyri. Skila þarf inn skattframtali á Íslandi vegna lífeyrisgreiðslna, en best er að afla upplýsinga um það hjá Tryggingastofnun fyrir brottför.

Barnabætur á Íslandi eru greiddar út af skattayfirvöldum ólíkt hinum norrænu ríkjunum þar sem þær eru greiddar af ígildi Tryggingastofnunar eða sveitarfélaginu (Danmörk). 

Hjá þeim sem ekki eru búsettir á Íslandi allt árið eru barnabætur hlutfallaðar samkvæmt dvalartíma á Íslandi. Þetta á þó ekki við um námsmenn erlendis sem halda skattalegri heimilisfesti á Íslandi, þeir eiga rétt á barnabótum hér á landi að því marki sem þær eru hærri en fengnar barnabætur eða hliðstæðar greiðslur erlendis frá.

Barnshafandi konur ættu að kynna sér vel reglur um fæðingarorlof áður en ákvörðun um flutning er tekin, þar sem það getur skipt miklu máli hvar barnið er fætt og eins þarf að hlíta nákvæmum reglum ef flytja á réttindi til fæðingarorlofs milli landa.

Nauðsynlegt er að kynna sér tollareglur vel ef flytja á búslóð eða bíl með sér til norræns ríkis. Skráningargjöld ökutækja getur verið mikill og kostnaður við flutning er oft hár og því þarf að skoða málið vel og reikna út hvort það borgi sig að taka ökutæki með.

Ef þú þiggur atvinnuleysisbætur getur þú farið í atvinnuleit til Evrópu og haldið dagpeningum þínum. Þá ferðu til útlanda með svokallað U2 vottorð, það  veitir þér rétt til að fá greiddar atvinnuleysisbætur í allt að þrjá mánuði (en þó aldrei í lengri tíma en bótaréttur leyfir) meðan þú ert að leita þér að vinnu í EES ríki. Umsóknareyðublað um U2 er hægt að nálgast á skrifstofum Vinnumálastofnunar um land allt, sem og á vef Vinnumálastofnunar.

Aðalskilyrði þess að fá útgefið U2 vottorð, eru að þú þarft að vera algjörlega atvinnulaus, hafa þegið bætur samfellt í fjórar vikur fyrir brottför og ekki hafa hafnað atvinnutilboði.

Sækja þarf um vottorðið 3 vikum fyrir brottför. Gildistími þess er allt að 3 mánuðir.

Gott getur verið að hafa samband við banka, til dæmis til að loka reikningum, breyta heimilisfangi á reikningum eða ganga frá lánum fyrir flutning. Eins getur verið gagnlegt að hafa með bréf eða eins konar meðmæli frá bankanum til að framvísa þegar opnuð eru viðskipti við banka í nýja landinu.

Gott getur verið að hafa samband við lækna og fá læknabréf á Norðurlandamáli eða ensku ef þú þjáist af undirliggjandi sjúkdómum. Gott er að hafa lyfseðil fyrir nauðsynlegum lyfjum til að hafa fyrstu vikurnar í nýju landi.

Segja þarf upp áskriftum að sjónvarpi, líkamsrækt, síma og öðru þess háttar.

Huga þarf að því að póstur berist áfram, til dæmis með því að áframsenda hann út eða til ættingja, og breyta heimilisföngum hjá bönkum og öðrum stofnunum