Vilja gagnkvæma viðurkenningu Norðurlanda á rafrænum auðkennum
Norðurlandaráð vill auðvelda einstaklingum að flytjast búferlum, stunda nám eða reka fyrirtæki milli Norðurlandanna. Sameiginlegt kennitölukerfi er ekki skilyrði fyrir því að hægt sé að nota rafræn auðkenni yfir landamæri. Það nægir að geta tengt kennitölu viðkomandi einstaklings við opinberar grunnupplýsingar um hann í löndunum.
Grunnupplýsingarnar er meðal annars að finna í þjóðskrá og skrám yfir sjúkradagpeninga, atvinnuleysisbætur og lífeyri. Segja má að rafræn auðkenni séu lykillinn að dyrum sem eru lokaðar fólki sem hefur ekki kennitölu í dvalarlandinu.
Gagnkvæm viðurkenning á rafrænum auðkennum á Norðurlöndum
Velferðarnefnd Norðurlandaráðs leggur eftirfarandi til við ríkisstjórnir landanna:
- Að komið verði á gagnkvæmri viðurkenningu á rafrænum auðkennum á Norðurlöndum
- Að komið verði gagnkvæmri viðurkenningu á skilríkjum sem hagstofur landanna gefa út
- Að tryggt verði að rafræn auðkenni og rafrænar undirskriftir verði viðurkenndar í samræmdum kerfum hinna Norðurlandanna á öllum sviðum samfélagsins og að norrænir borgarar lendi ekki dags daglega í vandræðum með að sanna deili á sér.
Þá leggur nefndin til að efnt verði til hringborðsumræðna í samstarfi við Norrænu ráðherranefndina. Fulltrúum bankageirans og atvinnulífsins verði boðið til samræðna um það hvernig kennitalan er skilyrði fyrir því að gerðir séu samningar og hvernig hægt er að innleiða sameiginleg rafrænt auðkennakerfi á Norðurlöndum á lipran hátt.
Einföld og ódýr lausn
Sameiginlegt kennitölukerfi á Norðurlöndum yrði kostnaðarsamt og tímafrekt þar sem samræma þyrfti ólík upplýsingatæknikerfi landanna. Mun einfaldara og ódýrara er að samræma þróun rafrænna auðkenna á Norðurlöndum með sameiginlega nýtingu þeirra í huga en að byggja upp sameiginlegt kennitölukerfi.
Ekki þarf að þróa ný rafræn auðkenni til þess að hægt verði að nota þau hvarvetna á Norðurlöndum heldur nægja þau auðkennakerfi sem eru í notkun í löndunum í dag. Tilskipun ESB um rafræn auðkenni og undirskriftir við rafrænar færslur kveður á um að rafræn auðkenni, sem gefin eru út í öðrum ESB-löndum, skuli tekin gild til jafns á við auðkenni sem gefin eru út í viðkomandi landi. Forkannanir sem Norðmenn og Svíar hafa gert gefa tilefni til bjartsýni.
Hvað eru rafræn auðkenni?
Segja má að rafræn auðkenni séu lykillinn að dyrum sem eru lokaðar fólki sem hefur ekki kennitölu í dvalarlandinu.
Rafræn auðkenni eru þegar í notkun, meðal annars í formi auðkennislykla bankanna og lykilorða og talna sem veita aðgang að opinberri þjónustu. Rafræn auðkenni eru lykill að bankaþjónustu, atvinnu, námi og viðskiptum á milli landa. Þau er tiltölulega einfalt að útfæra á þann hátt að þau gildi alls staðar á Norðurlöndum.
„Lausnir okkar eru á heimsmælikvarða og ef við vinnum saman getum við einnig skapað besta kerfið á milli landa,“ segir Tor Alvik, yfirmaður hjá Direktoratet for forvaltning og IKT í Noregi.
Tillaga um norræn borgararéttindi verður að tillögu um rafræn auðkenni
Tillaga flokkahóps miðjumanna í Norðurlandaráði, sem fjallaði upphaflega um norræn borgararéttindi/sameiginlega norræna kennitölu, hefur vakið mikla athygli á árinu.
