Framfærslustyrkur í Finnlandi

Framfærslustyrkurinn er veittur af finnskum félagsmálayfirvöldum. Um er að ræða fjárstyrk sem álitinn er lokaúrræði. Þú þarft því fyrst að reyna að tryggja framfærslu þína með öðru móti, svo sem með launatekjum, sparnaði, atvinnuleysisbótum, sjúkradagpeningum eða öðru slíku. 

Þú kannt að eiga rétt á framfærslustyrk til að dekka grunnþarfir ef þú dvelur í Finnlandi og þær tekjur og eignir sem þú eða fjölskylda þín hafið til ráðstöfunar nægja ekki fyrir daglegum nauðsynjum.

Framfærslustyrkurinn er þríþættur:

• grunnframfærsla
• uppbótarframfærsla
• fyrirbyggjandi framfærsla.

Grunnframfærslustyrkur er veittur af finnsku almannatryggingastofnuninni (Kansaneläkelaitos eða Kela). Félagsmálayfirvöld á viðkomandi svæði hafa umsjón með uppbótarframfærslu og fyrirbyggjandi framfærslu.

Réttur til grunnframfærslustyrks er ákvarðaður út frá eðli dvalar og þörf umsækjanda.

Grunnframfærsla er í boði fyrir einstakling eða fjölskyldu sem dvelur í Finnlandi ef tekjur og eignir nægja ekki fyrir daglegum nauðsynjum. Finnska almannatryggingastofnunin (Kela) leggur mat á eðli dvalar í hverju tilviki fyrir sig. Nánari upplýsingar eru á vefsvæði Kela.

Ef dvölin telst tímabundin áttu í það minnsta rétt á nauðsynlegum fjárhagsstuðningi fyrir mat og nauðsynlegum, lyfseðilsskyldum lyfjum sem þarf að greiða fyrir. Sé dvöl þín varanleg kemur til greina að veita styrk vegna annarra útgjalda þegar ákvörðun hefur verið tekin um rétt þinn til stuðnings.

Auk grunnframfærslu kannt þú að eiga rétt á uppbótarstyrk og fyrirbyggjandi styrk, sem félagsmálayfirvöld á þínu svæði hafa umsjón með. Þeir styrkir eru ekki háðir rétti þínum á grunnframfærslustyrk, heldur er þá fyrst og fremst litið til raunverulegrar fjárhagsstöðu þinnar. Uppbótarframfærslustyrkur er hugsaður fyrir sérstök tilvik eða aðstæður og fyrirbyggjandi styrkur á að hjálpa fólki að standa á eigin fótum og koma í veg fyrir að það verði utanveltu í samfélaginu. Nánari upplýsingar eru á vefsvæði finnska félags- og heilbrigðismálaráðuneytisins.

Grunnframfærslustyrkur er fjárstyrkur sem veittur er á grundvelli þarfar. Almannatryggingastofnunin Kela hefur umsjón með styrknum. Réttur til grunnframfærslustyrks er metinn mánaðarlega með útreikningum sem grundvallast á finnskum lögum.

Útreikningarnir byggja á tekjum og eignum, auk viðmiða í lögum um hæfileg neysluútgjöld. Samanlagðar nettótekjur og eignir þínar og annarra fjölskyldumeðlima hafa áhrif á upphæð grunnframfærslustyrks. Með nettótekjum er átt við tekjur eftir skatt.

Þau útgjöld sem litið er til vegna grunnframfærslustyrks samanstanda af grundvallarhlutdeild og öðrum grundvallarútgjöldum. Grundvallarhlutdeildin er föst upphæð sem ætluð er fyrir nauðsynleg útgjöld daglegs lífs, svo sem vegna kaupa á mat og fatnaði. Til annarra grundvallarútgjalda teljast meðal annars, innan skynsemismarka, húsnæðiskostnaður og útgjöld vegna opinberrar heilbrigðisþjónustu sem ekki falla undir grundvallarhlutdeild, svo sem komugjald heilsugæslu og sjálfsábyrgðarhlutdeild í niðurgreiddum lyfjum. Nánari upplýsingar eru á vefsvæði Kela.

Félagsmálayfirvöld á viðkomandi svæði geta auk þess veitt uppbótarframfærslustyrk eða fyrirbyggjandi framfærslustyrk. Hægt er að veita uppbótarframfærslustyrk vegna útgjalda sem stafa af sérþörfum þínum eða fjölskyldumeðlima þinna, eða kringumstæðum sem metnar eru nauðsynlegar til að tryggja framfærslu þína eða efla getu þína til að standa á eigin fótum. Fyrirbyggjandi framfærslustyrkur er til dæmis veittur til þess að tryggja húsnæði þitt eða til að draga úr erfiðleikum sem stafa af mikilli skuldsetningu eða skyndilega versnandi fjárhagsstöðu. Nánari upplýsingar eru á vefsvæði Kela undir yfirskriftinni „Samantekt á framfærslustyrk (e. Overview of social assistance)“.

Sótt eru grunnframfærslustyrk hjá Kela, sem tekur ákvörðun varðandi rétt umsækjenda á styrk. Þú getur skilað inn umsókn og viðhengjum annaðhvort rafrænt á OmaKela eða  prentað út og sent í pósti. Nánari upplýsingar eru á vefsvæði Kela. 

Ef þú greinir frá útgjöldum í umsókn þinni sem falla ekki undir grundvallarhlutdeild eða önnur grundvallarútgjöld skaltu biðja Kela um að senda umsókn vegna þeirra útgjalda áfram til félagsmálayfirvalda á þínu svæði. Þú getur líka sótt um uppbótarframfærslustyrk og fyrirbyggjandi framfærslustyrk beint hjá félagsmálayfirvöldum á þínu svæði.

Meginreglan er sú að norrænir borgarar eigi rétt á grunnframfærslustyrk samkvæmt finnskum lögum til jafns við aðra sem dvelja í landinu til lengri tíma, og fái þann rétt strax við komuna til Finnlands. Þiggir þú bætur frá brottfararlandinu eru þær teknar til greina þegar réttur þinn til styrks er metinn. 

Fólk sem dvelur í Finnlandi á þó ávallt rétt á í það minnsta nauðsynlegum hluta grunnframfærslustyrks , sem sagt styrk vegna nauðsynlegra matar- og lyfjakaupa, geti viðkomandi ekki staðið straum af þeim útgjöldum með öðru móti.

Er styrkurinn greiddur til annarra landa?

Réttur til framfærslustyrks einskorðast við útgjöld sem tengjast dvöl umsækjenda í Finnlandi.

Hvert skal beina spurningum?

• Finnska almannatryggingastofnunin (Kela)

Upplýsingar um uppbótarframfærslu og fyrirbyggjandi framfærslu veitir félagsmálasvið þíns sveitarfélags.