Íslenskur ríkisborgararéttur

Barn öðlast íslenskt ríkisfang við fæðingu ef móðir þess er íslenskur ríkisborgari eða ef faðir þess er íslenskur ríkisborgari og kvæntur móðurinni. Barn íslensks föður og erlendrar móður, sem ekki eru í hjúskap, öðlast sjálfkrafa íslenskan ríkisborgararétt við fæðingu ef það er fætt á Íslandi og faðernið er staðfest samkvæmt barnalögum.

Ef barnið fæðist erlendis getur faðirinn óskað eftir því við innanríkisráðuneyti að barnið öðlist íslenskt ríkisfang. Hafa ber samráð um þetta við börn sem eru tólf ára eða eldri. Gangi foreldrar barns í hjúskap og það hefur ekki þegar hlotið íslenskan ríkisborgararétt samkvæmt leiðunum sem nefndar eru hér að ofan þá öðlast barnið íslenskt ríkisfang við hjúskap foreldranna. Þetta á þó aðeins við börn fædd eftir 1. október 1988. Nánari upplýsingar veitir innanríkisráðuneyti á heimasíðu sinni auk þess sem skoða má lögin á heimasíðu Alþingis.

Sótt um íslenskt ríkisfang

Útlendingastofnun tekur við umsóknum um íslenskan ríkisborgararétt. Almennt búsetuskilyrði fyrir veitingu íslensks ríkisborgararéttar er að umsækjandi hafi búið á Íslandi í sjö ár. Ríkisborgarar norrænna ríkja eru þó undantekning. Danskur, finnskur, norskur eða sænskur ríkisborgari, sem orðið hefur slíkur sjálfkrafa, getur að ákveðnum skilyrðum uppfylltum fengið íslenskt ríkisfang með því að óska eftir því við Útlendingastofnun.

Eftirfarandi skilyrði eru sett:

• Umsækjandi skal hafa náð 18 ára aldri,

• hafa átt lögheimili hér á landi síðustu þrjú árin og

• hafa ekki á því tímabili verið dæmdur í fangelsi, til að sæta öryggisvist eða hælisvist samkvæmt ákvæðum almennra hegningarlaga.

Ef norrænn ríkisborgari uppfyllir ekki skilyrðin hér að ofan, getur hann lagt inn almenna umsókn um íslenskan ríkisborgararétt og þarf þá að hafa verið búsettur hér á landi í fjögur ár

Tvöfaldur ríkisborgararéttur

Þegar útlendingi er veittur íslenskur ríkisborgararéttur með lögum frá Alþingi er ekki gerð krafa til þess að hann afsali sér fyrri ríkisborgararétti sínum til þess að fá íslenska ríkisborgararéttinn. Lög þess ríkis þar sem útlendingurinn átti ríkisborgararétt gætu þó kveðið á um að ríkisborgararétturinn þar falli niður. Öll Norðurlöndin heimila tvöfalt ríkisfang. 

Íslenskum ríkisborgurum er heimilt að halda íslensku ríkisfangi sínu þótt þeir sæki um ríkisborgararétt í öðru ríki. Íslenskir ríkisborgarar sem sækja um erlendan ríkisborgararétt gætu þó þurft að afsala sér íslenska ríkisborgararéttinum ef lög í því ríki heimila ekki tvöfaldan ríkisborgararétt. 

Nánari upplýsingar um ríkisborgararétt fást hjá Útlendingastofnun.