Cecilie Eken

Cecilie Eken
Ljósmyndari
Agnete Schlichtkrull
Cecilie Eken: Styrke. Karanagalaksen. Log I. Skáldsaga, Høst & Søn, 2018.

Aldarfjórðungi eftir að Cecilie Eken steig fyrst fram á ritvöllinn færir hún lesendum sínum nýtt verk sem státar af áreynslulausum stíl og gríðarmiklum bókmenntalegum gæðum. Ungmennaskáldsagan Styrke er fyrsti hluti í þríleiknum Karanagalaksen en stendur einnig vel sem sjálfstætt verk.

Bókin er nýr hápunktur á ferli höfundar sem á sér marga dygga lesendur og hefur hlotið fjölda verðlauna, meðal annars Silas-verðlaunin, barnabókmenntaverðlaun Dönsku akademíunnar.

Cecilie Eken hefur drepið niður fæti innan flestra bókmenntagreina. Með Karanagalaksen skapar hún nýja grein; samruna furðusagna og vísindaskáldskapar, sem ef til vill mætti kalla vísindafurðusögu. Bókin samanstendur af 27 frásögnum þar sem Saga Sølvisdatter segir frá svikum sem framin hafa verið gegn heimaplánetu hennar, Hvidøy, þegar ráðist var á hana af Almaz fursta, leiðtoga herskárrar nágrannaplánetu. Vitnisburðinn skráir Saga um borð í hugsandi, húðlíku geimskipi að nafni Brimnir sem hefur orðið fyrir árás og farið af réttri braut.

Það leynir sér ekki á nafngiftunum að höfundur hefur sótt í norrænan sagnaarf, en einnig í fjarlæga framtíð þar sem búið er að þróa tækni sem á að þjóna mannfólkinu. Orðið karana á sanskrít þýðir að gera eitthvað eða skapa, en einnig er til hefðbundinn indverskur dans með þessu nafni.

Í framtíðarheimi bókarinnar kynnist lesandinn ekki aðeins nýjum tæknifyrirbærum heldur einnig nýjum plöntutegundum sem bera nöfn sem við þekkjum ekki. Mikilvægast er þó að við kynnumst og samsömum okkur með baráttu stúlkunnar Sögu fyrir manneskjulegri heimi þar sem margbreytileiki og mjúk gildi skulu blómstra.

Cecilie Eken hefur einstakt vald á bæði tungumáli og bókmenntum og segja má að hún standist eftirfarandi kröfur til barna- og unglingabókmennta í hæsta gæðaflokki, sem hafa verið eignaðar Astrid Lindgren:

Skrifaðu stórt. Hafðu stóru tilfinningarnar með svo að lesandinn kynnist gleði, sorgum og öllu þar á milli. En talaðu aldrei niður til lesenda þinna. Í Styrke kynnumst við ást, hluttekningu, svikum, dauða – já, varla er til sú tilfinning sem ekki kemur fyrir í sögunni.   

Skrifaðu einfaldan texta. Nýttu þér tungumálið sem meistaralegt en blátt áfram verkfæri til að gefa sögunni líf. Uppskrúfað orðalag og skrýtin orð geta tekið lífið úr sögunni.

Hér eru þessi tvö skilyrði uppfyllt og útkoman er hörkuspennandi saga þar sem tekist hefur að sameina spennandi söguheim og heimspeki- og sálfræðilegar vangaveltur.

Í Styrke sýnir Cecilie Eken okkur hvers vegna hún hefur hlotið eins mörg verðlaun fyrir bækur sínar og raun ber vitni. Hún hefur meistaraleg tök á eðlilegum og áreynslulausum stíl.

Annað bindið í Karanagalaksen er komið út undir heitinu Tillid og þriðja bókin, Forbund, er væntanleg seinna á þessu ári.