Staðreyndir um Grænland

Oqaatsut
Photographer
Silje Bergum Kinsten/norden.org
Íbúar Grænlands koma meðal annars frá heimskautasvæðum og í síðustu 5000 ár einnig frá Evrópu. Grænland tilheyrir heimsálfunni Norður-Ameríku en frá landfræðipólitískum sjónarhóli er eyjan hluti af Evrópu.

Grænland er hluti af konungsríkinu Danmörku en hefur víðtæka sjálfstjórn sem síðast var aukin árið 2009. Sjálfstjórnin nær þó ekki til ríkismála, svo sem utanríkis- og öryggismála og peningastefnu.

Stjórnmál á Grænlandi

Grænland á ekki aðild að ESB en hefur gert sérstakan fiskveiðisamning og hefur verið tekið í hóp svonefndra landa og yfirráðasvæða handan hafsins sem tengjast ESB með sérstökum hætti.

  • Þjóðhátíðardagur: 21. júní (lengsti dagur ársins)
  • Stjórnarfar: Sjálfstjórn – hluti af konungsríkinu Danmörku
  • Þing: Inatsisartut eða Landsþingið (31 fulltrúi)
  • Aðild að ESB: Frá 1. janúar 1973 til 1. febrúar 1985
  • Aðild að NATO: Frá 1949 (vegna aðildar Danmerkur)
  • Þjóðhöfðingi: Friðrik 10. Danakonungur
  • Forsætisráðherra (frá apríl 2021): Múte Bourup Egede (Inuit Ataqatigiit)

Íbúar Grænlands

Á Grænlandi búa tæplega 56 þúsund manns og um 19 þúsund þeirra búa í höfuðstaðnum Nuuk.

  • Íbúafjöldi 2023: 56.609
  • Íbúafjöldi í höfuðborginni árið 2023: Nuuk 19.604 íbúar (1)

Íbúaþróun á Grænlandi

Efnahagsmál á Grænlandi

Sel- og hvalveiðar, fiskveiðar og skotveiðar eru megintekjulindir Grænlendinga. Tekjur af ferðamennsku fara einnig vaxandi og jafnframt er stunduð námuvinnsla.

Þjóðarframleiðsla nemur 25 þúsund evrum á hvern íbúa (2006).

  • Gjaldmiðill: Dönsk króna (DKK)

Landafræði Grænlands

Grænland er sjálfstjórnarsvæði og stærsta eyja heims. Næstum 80% af flatarmálinu eru þakin íshettu og fjölda jökla. Engu að síður er íslausa landsvæðið næstum jafnstórt og öll Svíþjóð, en aðeins mjög lítill hluti þess er ræktanlegt land.

  • Heildarflatarmál: 2.166.086 km²
  • Íshetta og jöklar: 1.755.637 km²
  • Íslaus svæði 410.449 km²
  • Hæsti tindur: Gunnbjörnsfjall 3.693 m
  • Strandlengja: 44.087 km
  • Landamæri: 0 km
  • Skóglendi: 1 km²

Loftslag og umhverfi á Grænlandi

Grænland er á heimskautaloftslagssvæðinu þar sem hiti getur farið allt niður í -50 °C og sumarhitinn verður sjaldnast hærri en 10-15 °C. Vegna stærðar Grænlands getur hitinn þó verið afar breytilegur milli svæða.

  • Meðalhiti í Nuuk (1990-2018): -1,7 °C (hæsti hiti 19,3 °C, lægsti hiti -20,7 °C)
  • Meðalúrkoma (2006): Aasiaat 352 mm, Tasiilaq 742 mm

Meðalhiti í Nuuk

Gráður á Selsíus

 

Grænlenska

Grænlenska er opinbert tungumál Grænlands og er töluð af meirihluta íbúa. Lítill hluti íbúanna lítur þó á sig sem tvítyngdan þar sem danska er hitt tungumálið.

  • Opinbert vefsvæði: http://dk.nanoq.gl/
  • Opinbert tungumál: Grænlenska

Langar þig að flytja til Grænlands?

Ef þig langar að flytja til Grænlands má alltaf hafa samband við Info Norden sem er upplýsingaþjónusta Norrænu ráðherranefndarinnar.

Langar þig að vita meira um Grænland og önnur Norðurlönd?

Skýrslan State of the Nordic Region er gefin út annað hvert ár og veitir yfirgripsmikla og einstaka innsýn undir yfirborðið í norrænu ríkjunum. Í skýrslunni er unnið úr tölfræði um lýðfræði, vinnumarkað, menntun og hagkerfi Norðurlanda.

Langar þig að sjá meiri tölfræði?

Við höfum tekið saman mikið magn norrænna talnagagna sem máli skipta í gagnagrunninum Nordic Statistics database. Þar má má verða margs vísari um tölfræði ýmissa málaflokka á Norðurlöndum.