Kirste Paltto

Luohtojávrri oainnáhusat
Kirste Paltto: Luohtojávrri oainnáhusat. Skáldsaga, Davvi Girji, 2016

Luohtojávrri oainnáhusat („Ævintýrin við Luohtojávrri“, hefur ekki komið út á íslensku) eftir Kirste Paltto er spennandi bók fyrir börn og unglinga, skrifuð á norðursamísku.

Aðalpersónurnar Urbán og Ritni, 6 og 8 ára, eru einir í útilegu í fyrsta sinn. Þeir vakna við að skrýtin stelpa að nafni Laksi birtist í tjaldinu þeirra. Með börnunum þremur tekst vinátta og ásamt Laksi yfirgefa strákarnir örugga tilveru sína og hætta sér út í hið óþekkta á baki stóra arnarins Alli. Í heimi Laksi, við stöðuvatnið Luohtojávrri, leynast verur sem drengirnir hafa aldrei séð fyrr. Golláš, vinkona Laksi, er týnd og leitin að henni hefur ýmsar áskoranir í för með sér fyrir börnin. Hvað varð um Golláš? Eftir hvern eru dularfullu ferhyrndu sporin? Er gamla bleikjan Stuora Rávdu hættuleg? Börnin njóta hjálpar ýmissa furðuvera og fararskjóta við lausn gátunnar.        

Höfundi tekst að flétta hið dulræna við raunheiminn og skapa sögu sem heillar unga lesendur frá byrjun til enda. Kirste Paltto sækir efnivið í goðsagnaheim Sama og tekst á einstakan og nýstárlegan hátt að endurskapa og endurnýja mátt goðsagnanna og gera þær aðgengilegar nútímabörnum. Til að kalla verurnar við Luohtojávrri sér til hjálpar, eða nýta þá fararskjóta sem þar er að finna, verða börnin að beita snertingu og röddum sínum; semja jojk, sögur og ljóð og flytja sjálf.

Höfundurinn örvar forvitni barna og hæfileika þeirra til að hrífast. Áður voru drengirnir litlir í sér og kvíðnir en með hjálp Laksi öðlast þeir trú á eigin styrk og leikni. Þeir læra að spjara sig í ókunnu umhverfi og tekst að finna Golláš áður en þeim er fylgt aftur til síns heima. Innihald textans, mál og stíll hentar ungum lesendum. Textinn er fallegur, ljóðrænn og litríkur. Bókina prýða fallegar myndskreytingar og flott og spennandi kápa.