Tomi Kontio og Elina Warsta (myndskr.)

Koira nimeltään Kissa
Tomi Kontio og Elina Warsta (myndskr.): Koira nimeltään Kissa. Myndabók, Teos, 2015

Myndabókin Koira nimeltään Kissa (Hundurinn sem hét Köttur) eftir Tomi Kontio og Elinu Warsta ber því vitni hversu fljót samfélagsleg fyrirbæri geta verið að endurspeglast í barnabókmenntum. Það má jafnvel segja að þessi myndabók fyrir börn á ýmsum aldri hafi spáð fyrir um það ástand sem nú ríkir í finnsku samfélagi: bilið breikkar milli ríkra og fátækra og efnahagslífið á undir högg að sækja.

Bókin ber að ýmsu leyti einkenni upplestrarbóka þar sem orðgnótt er ekki í fyrirrúmi. Myndskreytingar Elinu Warsta gegna lykilhlutverki við að koma blæbrigðum frásagnarinnar til skila: margt, sem ekki er sagt berum orðum í textanum, kemur skýrt fram í myndum.

Frásögnin er einföld og ber vott um virðingu fyrir skilningi ungra lesenda. Myndskreytingarnar eru blæbrigðaríkar og ýmsum aðferðum er blandað saman á óvenju metnaðarfullan og listrænan hátt. Koira nimeltään Kissa er fyrirtaks dæmi um blómlegt samband mynda og orða, þar sem textahöfundur og myndskreytir tjá gagnkvæma virðingu sína fyrir tjáningarformi hins. Þó að frásögn og myndir séu á sífelldri, kraftmikilli hreyfingu er útkoman samstæð heild. Elina Warsta skreytir myndir sínar ýmist með einföldum línum eða hlutbundinni skreytilist.

Aðalpersóna bókarinnar er kynblendingshundur sem kallaður er Köttur af móður sinni, sem vill að hann læri að hugsa sjálfstætt. Samvera hvolps og móður verður skammvinn. Líkt og í mörgum sígildum barnasögum heldur söguhetjan út í heim til að læra meira um lífið.

Á ferðum sínum hittir hundurinn sem heitir Köttur heimilislausan mann sem hefur verið á flækingi um nokkurt skeið. Óvænt en hjartnæm vináttan sem myndast milli félaganna tveggja megnar að snúa öllu andstreymi þeim í hag. Tomi Kontio skrifar ljóðrænan texta, sem þó er laus við alla tilgerð og einkar vel til þess fallinn að lesa upphátt fyrir börn.

Hér er á ferð margslungin myndabók sem tekur á þemum á borð við fjölmenningu, sjálfsmynd, vináttu og félagslegan ójöfnuð. Hana má einnig lesa sem afstöðu til samfélagsins, þar sem borgarhverfi Helsinki einkennast af ýmist ofgnótt eða skorti.

Elina Warsta (f. 1979) er myndskreytir og grafískur hönnuður. Hún hefur hannað fjölmargar bókakápur og oftsinnis hlotið verðlaun í árlegri samkeppni um fegurstu bók Finnlands (Vuoden kaunein kirja).

Tomi Kontio (f. 1966) á að baki langan feril sem ljóðskáld og rithöfundur. Hann hefur hlotið fjölda verðlauna og viðurkenninga fyrir skáldverk sín handa fullorðnum, og fyrsta barnabók hans, Keväällä isä sai siivet (Í vor fékk pabbi vængi), hlaut Finlandia Junior-verðlaunin árið 2000. Ári síðar hlaut hún LukuVarkaus-verðlaunin, en dómnefnd þeirra er skipuð börnum.

Ljóð Kontios fyrir fullorðna hafa meðal annars verið þýdd á ensku, spænsku, pólsku, sænsku, þýsku, tékknesku, ungversku og eistnesku.