Byggingarmálaráðherrar vilja sjá ódýrara húsnæði – og aðgerðir í þágu loftslagsins

Meira en þriðjungur af losun norrænu landanna á koltvísýringi kemur frá húsnæði og byggingariðnaði. Úr þessu vilja norrænir ráðherrar húsnæðis- og byggingarmála bæta. Þeir hafa því komið sér saman um yfirlýsingu þar sem áhersla er lögð á þörfina á auknu samstarfi í því skyni að draga úr losun frá húsnæði og byggingariðnaði.

Samkvæmt yfirlýsingunni skuldbinda ráðherrarnir sig til að leitast við að vera í fararbroddi á heimsvísu svo Norðurlönd geti orðið það svæði sem mest sækir fram í því að þróa lausnir sem draga úr losun í byggingariðnaði.

„Markmiðinu um að gera Norðurlönd að kolefnishlutlausu svæði, sem norrænu forsætisráðherrarnir samþykktu á fundi sínum í ágúst, verður ekki náð nema húsnæðis- og byggingariðnaðurinn bregðist hratt við. Það er löngu tímabært að byggingariðnaðurinn hætti að vera hluti af loftslagsvandanum og verði hluti af lausninni á honum,“ segir Ásmundur Einar Daðason, félags- og barnamálaráðherra Íslands, sem stýrði fundinum í Reykjavík.

Í yfirlýsingunni hvetja ráðherrarnir aðila innan byggingariðnaðarins og fasteignageirans til að taka höndum saman um norræna samstöðu um byggingarframkvæmdir með lága losun koltvísýrings. Einnig kalla ráðherrarnir eftir auknu samstarfi innan fræðasamfélagsins og milli rannsóknarstofnana til að afla aukinnar þekkingar sem stuðlað geti að hröðum breytingum.

Í yfirlýsingunni er áhersla lögð á mikilvægi hringrásarhagkerfis innan byggingariðnaðarins. Þar kemur meðal annars fram að byggingar sem þegar eru fyrir hendi hafi að geyma mikið nothæft byggingarefni sem beri að nýta. Enn fremur er kallað eftir lagasetningu á evrópskum vettvangi sem ýti undir aukna endurnýtingu byggingarefnis.

Í tengslum við fundinn í Reykjavík fóru fram hringborðsumræður með ráðherrunum og forstjórum úr byggingariðnaðinum á Norðurlöndum. Tilgangurinn var meðal annars að finna raunhæfar leiðir til að hægt sé að byggja ódýrara húsnæði en það er áskorun sem öll norrænu ríkin standa frammi fyrir.

Ein slík lausn er að gera fyrirtækjum í norrænu ríkjunum kleift að bjóða í framkvæmdir í öðru norrænu ríki með einföldum hætti og án aukins kostnaðar. Það má til dæmis gera með því að þróa stafræna þjónustu þvert á landamæri.

Á fundinum ræddu ráðherrarnir einnig hvernig löndin geti unnið meira saman til að greiða fyrir byggingu húsnæðis í dreifbýli og hvað þurfi að gera til að auðvelda aðgengi ungs fólks og jaðarsettra hópa að húsnæði.

Paula Lehtomäki, framkvæmdastjóri Norrænu ráðherranefndarinnar, var ánægð með afdráttarlausan stuðning ráðherranna við loftslagsmál. Það rímar vel við hina nýju framtíðarsýn ráðherranefndarinnar um að Norðurlöndin verði sjálfbærasta og samþættasta svæði heims árið 2030.

„Það er gleðiefni að byggingarmálaráðherrarnir leggi svo mikla áherslu á bæði loftslagsvænan byggingariðnað og aukið samstarf þvert á landamæri. Það leiðir til sjálfbærari húsnæðis- og byggingariðnaðar auk þess sem það stækkar markaðinn, sem hefur í för með sér aukna samkeppni og ódýrara húsnæði. Við verðum að skilgreina helstu hindranir í vegi norræns samstarfs og bregðast við þeim og það á einnig við um byggingariðnaðinn. Þannig fáum við sjálfbærara og ódýrara húsnæði,“ segir Lehtomäki.