Atvinnuleysisbætur í Finnlandi

Ef þú hefur áður átt rétt á finnskum atvinnuleysisbótum og ferð til annars lands vegna vinnu getur þú flutt áunninn rétt þinn til finnskra atvinnuleysisbóta með þér til nýja starfslandsins. 

Það er gert með því að fylla út eyðublað U1. Eigir þú aðild að tekjutengdum atvinnuleysissjóði færð þú eyðublaðið frá atvinnuleysissjóðinum þínum. Eigir þú ekki aðild að atvinnuleysissjóði færð þú eyðublaðið hjá almannatryggingastofnuninni Kela. Einnig er hægt að flytja áunninn bótarétt milli landa gegnum EESSI-kerfið og þá er eyðublað U1 óþarft.

Rétturinn til að nýta samanlagðan áunninn rétt til atvinnuleysisbóta frá mismunandi löndum nær bæði til launafólks og verktaka.

Nánari upplýsingar færð þú hjá Kela eða þínum atvinnuleysissjóði.

Þegar þú hefur störf í Finnlandi og vilt fá tekjutengda atvinnuleysistryggingu skalt þú gerast aðili að atvinnuleysissjóði innan eins mánaðar frá flutningum til Finnlands. Ef þú snýrð aftur til Finnlands frá öðru norrænu landi og hefur átt aðild að finnskum atvinnuleysissjóði á einhverjum tímapunkti undanfarin 5 ár , þá hefur þú  átta vikur til þess að gerast aðili á nýjan leik. Eigir þú ekki aðild að atvinnuleysissjóði áttu aðeins rétt á grunndagpeningum atvinnulausra frá Kela, að því gefnu að þú uppfyllir öll skilyrði.

Verðir þú atvinnulaus í Finnlandi áður en lágmarksvinnuskylda hefur verið uppfyllt getur þú samt sem áður átt rétt á atvinnuleysisbótum vegna vinnu sem unnin var í öðru ESB-/EES-landi, Sviss eða Stóra-Bretlandi . Hafir þú áður starfað í Svíþjóð eða Danmörku eru aðeins talin með þau tímabil sem þú hafðir þar valkvæða atvinnuleysistryggingu. Hafir þú aðeins átt aðild að hinum skyldubundna atvinnuleysissjóði Alfa í Svíþjóð er það ekki talið með. Auk þess er það yfirleitt skilyrði að þú hafir starfað í Finnlandi í að minnsta kosti fjórar vikur samfleytt áður en þú varðst atvinnulaus/t.

Ef þú átt ekki rétt á atvinnuleysisbótum gætir þú átt rétt á vinnumarkaðsstyrk. Nánari upplýsingar um hann eru hér fyrir neðan undir yfirskriftinni Vinnumarkaðsstyrkur.

Það greiðir fyrir samskiptum við finnska atvinnuleysissjóðinn að hafa fengið eyðublað PD U1 frá atvinnuleysissjóði eða sambærilegri stofnun í landinu sem þú flytur frá. Nánari upplýsingar færð þú hjá yfirvöldum í brottfararlandinu.

Samkvæmt Norðurlandasamningi um almannatryggingar er hægt að reikna starfstímabil í öðru norrænu landi beint inn í vinnuskyldu vegna atvinnuleysisdagpeninga, án þess að krafist sé fjögurra vikna vinnutímabils eftir að flutt er aftur til Finnlands. Þetta á við þegar þú flytur aftur til Finnlands eftir að hafa dvalið að hámarki fimm ár í öðru norrænu landi.

Litið er svo á að þú flytjir aftur til Finnlands ef þú hefur áður átt þar fasta búsetu. Einnig þarft þú að hafa verið í vinnu í Finnlandi eða fengið þaðan atvinnuleysisbætur á síðastliðnum fimm árum til þess að eiga rétt á atvinnuleysisbótum þar.

Fólk telst sækja vinnu yfir landamæri ef það býr í öðru landi en það starfar í og ferðast daglega eða vikulega aftur til búsetulandsins.

Fólk sem sækir vinnu yfir landamæri er atvinnuleysistryggt í því landi sem það starfar í. Um starfsfólk á landamærasvæðum gilda sérstakar reglur varðandi það að sækja um atvinnuleysisbætur.

Ef starfsmaður á landamærasvæði hefur enn gildan starfssamning, eins og starfsfólk í leyfi eða hlutastarfi eða útkallsstarfsfólk, þá þarf hann að skrá sig í atvinnuleit í starfslandinu. Í slíkum tilvikum greiðast atvinnuleysisbætur úr atvinnuleysissjóði eða af öðru þar til bæru yfirvaldi í starfslandinu.

Verði starfsmaður á landamærasvæði atvinnulaus að fullu á hann hins vegar að skrá sig í atvinnuleit í búsetulandinu og þá eru atvinnuleysisbætur greiddar úr atvinnuleysissjóði í búsetulandinu eða af öðru þar til bæru yfirvaldi í því landi. Mikilvægt er að þú skráir þig í atvinnuleit á vinnumálaskrifstofu í búsetulandi þínu og sækir um aðild að atvinnuleysissjóði í heimalandinu um leið og vinnutímabili þínu í starfslandinu lýkur. 

Undantekning frá þessu er þegar einstaklingur býr í öðru landi en hann starfar í, en ferðast ekki aftur til búsetulandsins að minnsta kosti einu sinni í viku og telst því ekki dæmigerður starfsmaður á landamærasvæði. Verði einstaklingur í þeirri stöðu atvinnulaus getur hann einnig sótt um atvinnuleysisbætur frá starfslandi sínu, að því gefnu að hann snúi ekki aftur til búsetulandsins heldur dvelji áfram í starfslandinu og skrái sig í atvinnuleit þar.

Þú getur líka komið atvinnulaus/t til Finnlands meðan á atvinnuleit stendur og fengið þar atvinnuleysisbætur, en þá þarftu að skrá þig atvinnulaust/a/n í brottfararlandinu með góðum fyrirvara áður en þú flytur. Nánari upplýsingar eru á síðunni um atvinnuleysisbætur í þínu heimalandi.

Atvinnulaust fólk í atvinnuleit getur, að vissum skilyrðum uppfylltum, fengið finnskar atvinnuleysisbætur greiddar til atvinnuleitar í öðru ESB- eða EES-landi eða Sviss. Atvinnulaust fólk í atvinnuleit heldur rétti sínum til atvinnuleysisdagpeninga frá Finnlandi í allt að þrjá mánuði meðan það leitar að vinnu á Evrópusambandssvæðinu.

Þá er skilyrði að hinn atvinnulausi hafi dvalið í Finnlandi í minnst fjórar vikur og leitað þar að vinnu áður en haldið var til annars lands. Starfsfólk TE-skrifstofunnar eða sveitarfélagsins geta þó tekið ákvörðun um að stytta þetta tímabil séu sérstakar ástæður fyrir hendi. Fólk sem þegar hefur fullnýtt rétt sinn til atvinnuleysisdagpeninga í Finnlandi getur ekki fengið þá greidda vegna atvinnuleitar í öðru landi. Finnskur vinnumarkaðsstyrkur er ekki greiddur vegna atvinnuleitar í öðru landi.

Áður en haldið er frá Finnlandi þarf hinn atvinnulausi að leita til finnsku almannatryggingastofnunarinnar Kela eða atvinnuleysistryggingasjóðs og fá vottorð upp á rétt sinn til atvinnuleysistrygginga í Finnlandi (eyðublað U2). Þegar komið er til landsins þar sem leita á að vinnu þarf hann svo að skrá sig hjá einhverri vinnumálaskrifstofu þar innan viku frá komunni til landsins.

Hafi viðkomandi ekki fengið vinnu að þremur mánuðum liðnum þarf hann að snúa aftur til Finnlands eða missa að öðrum kosti rétt sinn á atvinnuleysisdagpeningum frá Finnlandi.

Nánari upplýsingar veita Vinnumarkaðstorgið, finnska almannatryggingastofnunin Kela og atvinnuleysissjóðurinn þinn.